อากาศที่หนาวเย็นของเมืองไทย ไม่เพียงแต่จะทำให้ดีต่อใจ ทั้งยังเป็นจุดหมายของการเริ่มต้นปีใหม่เท่านั้น แต่อากาศที่เปลี่ยนแปลงในช่วงสิ้นปีแบบนี้ยังมีส่วนสำคัญที่ทำให้สุขภาพของใครหลายคนอ่อนแอลงด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กเล็กและผู้สูงอายุที่มักโดนโรคที่มากับหน้าหนาวเล่นงานจนทำให้ป่วยข้ามปีอยู่บ่อยครั้ง
รู้แบบนี้แล้ว หากใครอยากเริ่มต้นปีใหม่ที่ดีต่อร่างกายและจิตใจ ลองมาทำความรู้จักโรคที่มากับหน้าหนาว พร้อมเทคนิคการพยากรณ์อากาศหนาวเบื้องต้นที่จะช่วยให้ทุกคนวางแผนดูแลสุขภาพได้อย่างเหมาะสมกัน
ทำไมอากาศเปลี่ยนแปลงทำให้สุขภาพเปลี่ยนไป?
พยากรณ์อากาศหนาวที่แสนสุขใจมักมาพร้อมกับโรคที่มากับหน้าหนาวอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แน่นอนว่าเมื่ออากาศเปลี่ยนไป ใครหลายคนเองก็เริ่มที่จะมีอาการเจ็บไข้ได้ป่วยทุกครั้ง
โดยสาเหตุของอาการเจ็บป่วยในช่วงฤดูหนาวนี้ คนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่าเป็นเพราะภูมิคุ้มกันอ่อนแอลงจากอากาศที่เปลี่ยนไป แต่ในความเป็นจริงแล้ว อากาศที่เย็นลงส่งผลให้เชื้อไวรัสบางกลุ่มเจริญเติบโตและแพร่กระจายตัวได้ดียิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ‘ไรโนไวรัส’ และ ‘โคโรนาไวรัส’ ซึ่งเป็นต้นเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดอาการไอ เจ็บคอ เป็นไข้ และปวดศีรษะในช่วงหน้าหนาว
นอกจากนี้ อากาศที่หนาวเย็นยังเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดผื่นแพ้อากาศหนาวได้อีกด้วย เนื่องจากอากาศที่หนาวเย็นจะมีความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศที่น้อย ส่งผลให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื้นตามธรรมชาติและเสียสมดุล หากไม่ได้ดูแลผิวให้ชุ่มชื้นก็จะทำให้เกราะป้องกันผิวอ่อนแอลงจนเกิดเป็นผื่นช่วงอากาศหนาว หรือมีภาวะหน้าลอกได้
ที่สำคัญ ความชื้นในอากาศที่ลดน้อยลงยังเป็นตัวกระตุ้นภูมิแพ้อากาศหนาวได้เป็นอย่างดี เนื่องจากอากาศแห้งในช่วงหน้าหนาว ไม่เพียงแต่จะทำให้ฝุ่น ควัน และมลพิษฟุ้งกระจายได้ง่ายขึ้นเท่านั้น แต่ยังทำให้จมูกแห้งและดักจับสิ่งสกปรกได้ไม่เต็มที่ นอกจากนี้ อากาศหนาวยังทำให้เส้นเลือดฝอยในจมูกแตกได้ง่ายขึ้นอีกด้วย
โรคที่มากับหน้าหนาวมีอะไรบ้าง?
คนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่า อากาศหนาวทำให้เจ็บคอ เป็นไข้ หรือมีภาวะภูมิแพ้อากาศหนาวเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้ว โรคที่มากับหน้าหนาวนั้นไม่ได้มีภาวะการเจ็บป่วยจาก ‘ไรโนไวรัส’ และ ‘โคโรนาไวรัส’ เท่านั้น แต่ยังมีอีกหลากหลายโรค ดังนี้
1. โรคอีสุกอีใส
เกิดจากเชื้อไวรัสวาริเซลลาที่ติดต่อผ่านทางระบบทางเดินหายใจ แม้จะพบได้มากในเด็ก แต่อีสุกอีใสถือเป็นโรคที่มากับหน้าหนาวที่สามารถพบเห็นได้ในกลุ่มผู้ใหญ่และผู้สูงอายุเช่นกัน โดยส่วนใหญ่แพทย์มักพิจารณาให้รักษาโรคตามอาการ แต่หากปล่อยไว้ไม่ดูแลรักษาให้ดี โรคอีสุกอีใสสามารถมีภาวะแทรกซ้อนและพัฒนาเป็นโรคผิวหนังร้ายแรงได้
2. ไข้หวัด และ ไข้หวัดใหญ่
หนึ่งในโรคที่มากับหน้าหนาวยอดฮิต เกิดขึ้นจากการติดเชื้อ ‘ไรโนไวรัส’ ในกรณีไข้หวัด หรือ ติดเชื้อ ‘อินฟลูอินซา’ ในกรณีไข้หวัดใหญ่ ส่วนใหญ่มักมีอาการไข้สูง หนาวสั่น เจ็บคอ และปวดเมื่อยตามร่างกาย หากพบเจออาการดังกล่าวเมื่อไหร่ ให้รีบนำผู้ป่วยเข้าพบแพทย์เพื่อทำการรักษาทันที มิเช่นนั้นอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้
3. ปอดบวม
ปอดบวม หรือ ภาวะปอดอักเสบ เกิดขึ้นจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ทำให้ถุงลมในปอดเกิดการอักเสบ มีหนอง และสารปนเปื้อนอื่น ๆ คนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่าปอดบวมเป็นโรคหน้าฝน แต่แท้จริงแล้วปอดบวมก็เป็นอีกหนึ่งโรคที่พบได้บ่อยช่วงหน้าหนาว ส่วนใหญ่มักเกิดจากการเป็นไข้หวัดเรื้อรัง หรือ เป็นผู้ป่วยโรคหอบหืด
4. ท้องร่วง
ท้องเสียสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการติดเชื้อไวรัส ปรสิต อาหารและน้ำดื่มที่มีการปนเปื้อน การแพ้อาหาร ไปจนถึงการติดเชื้อแบคทีเรีย โดยสำหรับในเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ส่วนใหญ่อาการท้องเสียมักเกิดขึ้นจากการติดเชื้อไวรัสโรต้า ซึ่งนอกจากจะทำให้ถ่ายเหลวแล้ว ยังมีภาวะเป็นไข้และอาเจียนแทรกด้วย หากเด็กเริ่มมีอาการดังกล่าว ควรรีบไปพบแพทย์โดยด่วน
5. ผิวหนังแห้งและภูมิแพ้อากาศหนาว
อากาศหนาวเป็นช่วงที่ความชื้นในอากาศลดลง ส่งผลให้ร่างกายสูญเสียความชื้นที่บริเวณผิวหนัง ด้วยเหตุนี้ ในช่วงอากาศหนาว หลายคนจึงมีภาวะหน้าลอก ผิวลอก หรือ อาจลุกลามไปถึงการเกิดภาวะเลือดกำเดาไหลง่าย เนื่องจากอากาศหนาวทำให้เส้นเลือดฝอยในจมูกแตกง่ายขึ้นด้วย
เคล็ดลับการดูแลสุขภาพในช่วงอากาศหนาว
ในช่วงอากาศหนาว นอกจากจะดูแลสุขภาพด้วยการดื่มน้ำให้เพียงพอ พร้อมใช้ครีมบำรุงผิว เพื่อรักษาระดับความชื้นของร่างกายและผิวหนังแล้ว ทุกคนยังควรรักษาความอบอุ่นของร่างกายเอาไว้ด้วยการใส่เสื้อกันหนาวและห่มผ้าด้วย
ที่สำคัญ แม้อากาศหนาวจะชวนให้ใครหลายคนอยากสังสรรค์กับเพื่อนฝูง แต่การดื่มแอลกอฮอล์ที่มากไปสามารถส่งผลเสียต่อระบบภูมิคุ้มกัน ทั้งยังทำให้การอักเสบในร่างกายที่ง่าย และ ทำให้ร่างกายขาดน้ำได้ โดยหากดื่มแอลกอฮอล์โดยไม่ทันระวังในช่วงหน้าหนาว อาจทำให้ช็อกได้เช่นกัน
ไม่เพียงเท่านั้น ทุกคนยังควรดูแลสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ ด้วยการออกกำลังกายเป็นประจำ ทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพให้ครบ 5 หมู่ ทั้งยังควรนอนหลับให้เพียงพอ เพื่อช่วยกระตุ้นและดูแลระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายให้ทำงานได้เป็นปกติ
สำหรับครอบครัวไหนที่มีผู้ป่วยด้วยโรคที่มากับหน้าหนาว ขอแนะนำให้หลีกเลี่ยงการเข้าใกล้และควรรีบนำตัวผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันที พร้อมทำความสะอาดบ้านให้เรียบร้อย หมั่นปัดฝุ่นที่มาพร้อมกับอากาศหนาวเพื่อลดอาการภูมิแพ้และผื่นแพ้อากาศหนาว ทั้งอย่าลืมเปิดพื้นที่ภายในบ้านให้อากาศถ่ายเทสะดวกด้วย
Sunday Tips! พยากรณ์อากาศหนาวเบื้องต้นง่าย ๆ แค่ดูเมฆให้เป็น! นอกจากจะติดตามข่าวพยากรณ์อากาศหนาวจากกรมอุตุนิยมวิทยาเป็นประจำแล้ว ทุกคนยังสามารถสังเกตท้องฟ้าในแต่ละวัน เพื่อดูถึงสภาพอากาศเบื้องต้นได้เช่นกัน หากเมื่อใดที่ท้องฟ้าเริ่มมีเมฆน้อยลง หรือ แทบไม่มีเมฆเลย แปลว่า บริเวณดังกล่าวได้รับอิทธิพลของบริเวณความกดอากาศสูงจากฤดูหนาว ส่งผลให้มีความชื้นในอากาศน้อยจนเมฆไม่สามารถก่อตัวได้ |
เท่านี้ก็ได้รู้จักโรคที่มากับหน้าหนาว รวมไปถึงเคล็ดลับการดูแลสุขภาพง่าย ๆ ในช่วงอากาศเปลี่ยนแปลงแล้ว รู้แบบนี้แล้ว หากอากาศหนาวมาเมื่อไหร่ อย่าลืมดูแลสุขภาพด้วยเคล็ดลับดี ๆ ที่นำมาฝากในบทความนี้ และอย่าลืมมองหาตัวช่วยบริหารความเสี่ยงด้านค่าใช้จ่ายจากการเจ็บป่วยระหว่างฤดูหนาวด้วยประกันสุขภาพที่เมคเซนส์ทั้งความคุ้มครองและเบี้ยประกันจาก Sunday ด้วย